ریشه‌شناسی رفتاری، یکی از کارهای مؤثر برای ترویج خوبی‌ها و جلوگیری از بدی‌ها
به گزارش خبرگزاری بسیج خراسان رضوی از مشهد مقدس؛ مهدی سالاری، مدیر آموزش ستاد امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر استان اظهار کرد: یکی از کارهای مؤثر برای ترویج و گسترش خوبی‌ها و جلوگیری از بدی‌ها، شناخت ریشه‌های رفتار افراد است که در جامعه یا خانواده اتفاق می‌افتد. یکی از روش‌های امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، حذف ریشه‌ها برای کارهای ناشایست و ناهنجاری‌ها است.
وی افزود: ارسطو ۷ ریشه را برای رفتارهای افراد عنوان می‌کند که یک یا چند مورد آن می‌تواند زمینه هر یک از رفتارهای انسان باشد. اولین ریشه رفتار و اقدام، شانس و اتفاق است. به‌عنوان‌مثال پریدن فرد جلوی یک خودرو که منجر به واکنش راننده خودرو می‌شود. البته همیشه اتفاق نمی‌افتد جز برخی از پیش‌بینی‌ها و آمادگی‌ها، در آن حالت کار دیگری نمی‌توان انجام داد.
سالاری تصریح کرد: دومین ریشه رفتار، غریزه است که عمومیت دارد و اغلب در قالب رفتارهای ناخودآگاه و طبیعی بروز می‌کند. می‌توان رفتارهای نامناسب غریزی را با رفع نیازهای طبیعی مدیریت کرد. به‌عنوان‌مثال برای جلوگیری از فساد و انحراف جوانان، به ازدواج در سنین پایین و ایجاد زمینه‌های ازدواج توصیه شده که برای همه افراد جامعه یک تکلیف است.
وی ادامه داد: سومین ریشه رفتار، اجبار و اضطرار است. به‌عنوان‌مثال تبعیت از قانون می‌تواند انسان را به رفتار یا اقدامی که حتی ممکن است خلاف میل و منطقش باشد، مجبور کند. یکی از دلایلی که حفظ نظام اسلامی بالاترین معروف عنوان شده، این است که وقتی رفتارهای توحیدی و عمل به ارزش‌ها یک قانون و سیستم شود، زمینه بسیاری از رفتارهای الهی و انسانی فراهم می‌شود.
مدیر آموزش ستاد امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر خراسان رضوی ذکر کرد: چهارمین ریشه، عادت است. برخی از رفتارها را بر اساس عادت انجام می‌دهیم، چند بار تکرار می‌کنیم، پاداش می‌گیریم و یا نتیجه مطلوب و تجربه دلپذیری رخ می‌دهد و آن را تکرار می‌کنیم. عادت ۳ بخش نشانه، اقدام و پاسخ دارد. اولین کاری که می‌توانیم برای حذف یک عادت بد انجام دهیم، این است که نشانه‌های بد منجر به آن را حذف کنیم. به‌عنوان‌مثال شخصی که می‌خواهد عادت بد سیگارکشیدن را حذف کند، باید سیگار را از جلوی چشمش دور کنید یا مسیر رسیدن به آن را برای خود طولانی کند.
خبرنگار: محدثه رأفتی خداپرست
